TALAARAWAN

Enero 14 ’13:

Si Mam Mixto na ang angturo sa amin ngayon. Kumpleto na ang mga guro namin sa ibat ibang asignatura. Ang ginawa namin sa Filipino ay inulit namin ang pagtatama sa aming markahang pagsusulit.

Enero 15 ’13:

Sinimulan na ng mga guro ang pagtuturo para sa Ikaapat na Markahan. Pero sa Math ay ‘yun pa rin ang aming paksa. Sa Filipino naman ay binasa na namin ang akdang Ang Pamana- isang tulang pandamdamin.

Enero 16 ’13:

Nagkaroon kami ng unang pangkatang gawain ngayon sa Filipino. At ang napuntang gawain sa amin ay gumuhit ng naglalarawan sa kabuuang kaisipan ng akda at ang ginuhit namin ay basag na bumbilya at malungkot na mukha sa loob.

Enero 17 ’13:

Hindi ako nakapabreak kanina dahil tinapos ko ‘yung card na pinapagawa sa amin ni Mam. Naglalaman ito ng saloobin/gusto naming sabihin sa aming mga magulang matapos naming matalakay ang akda.

Bago ako umuwi ay nagcomputer muna ako. Ginawa ko kasi ang takdang aralin ko sa English.

Enero 18 ’13:

Wala si Mam San Jose ngayon kasi laban nila para sa MTAP. Nagbago-bago ang schedule gayunpaman nagkaroon pa rin kami ng magandang talakayan sa ibang asignatura. Sa Filipino ay gumawa kami ng tig-iisang saknong para sa pangkatan namin at isusulat ito sa Cartolina

Enero 19 ’13:

Hindi ko napigilang kabahan ng umalis na si mama papuntang paaralan upang kumuha ng aming card.

Wala si mama kaya kami ang naglaba ng uniporme namin.

Pagdating ni mama at binalita na nya kung anong Top ko ay laking tuwa ko dahil mula Top9 ay nagging Top3 na ko ngayon.

Enero 20 ’13:

Linggo araw ng pahinga. Maghapon lang akong natulog at nanood. Pero ako ang naghugas ng pinggan kanina.

Enero 21 ’13:

Sinimulan na naming basahin ang kwentong Banyaga. Nagalit si Man dahil walang sumasagot sa mga katanungan nya kaya nama’y binigyan nya kami ng pagsusulit.

Enero 22 ’13:

Walang gurong absent samin ngayong araw. Sa akdang Banyaga pa rin kami sa Filipino at nag-iwan ng takdang aralin si Mam at ito ay alamin ang Teoryang nakapaloob sa akda.

Enero 23 ’13:

Ang sagot sa takdang aralin naming a kahapon ay Teoryang Feminismo. Kaya naman kanina ay tinalakay sa amin ito ni Mam at pinapadala kami ng larawan ng kababaihang nagtagumpay.

Enero 24 ’13:

Pagkatapos ni Man ilarawan ang mga larawan ng mga kababaihang pinaskil nya sa harapan ay pinagawa nya kami ng isang sanaysay tungkol sa kababaihan.

Unang araw rin ng shooting naming ngayon para sa proyekto naming maikling pelikula.

Enero 25 ’13:

Pangatlong aralin na naming ang Kinagisnang Balon. Pagkatapos mag-ulat nila Sarong at Sto.Dominggo ay nagkaroon kami ng talakayan tungkol dito at may sinagutan kami sa aming kwaderno.
Enero 26 ’12:  
Naglaba ako ng uniporme ngayon pagkatapos ay naglinis ng bahay. Parating kasi si papa kaya pinalinis kami ng bahay. Sa gabi ay lumabas kaming magpapamilya.

Enero 27 ’12: 

Sila mama ay nagsimba at kami lang ni papa ang natira sa bahay. Wala ako ginawa maghapon kaya nanood Lang ako at nagteks-teks.

Enero 28 ’12: Lunes na naman kaya maaga ako gumising. Kumpleto ang mgs guro kaya tuloy-tuloy ang diskusyon sa bawat asignatura. Nagcomputer muna ako bago umuwi ng bahay.

Enero 29 ’12:

 Kahapon ay sinimulan na naming magpinta sa Canvass. Wala kasi kaming shooting dahil inuna naming gawin ‘yung SIP namin na ipapasa na sa Huwebes.Pinabasa sa amin ni Mam Mixto ang kasagutan sa papel kung anu-ano ang 3 kursong gusto namin pagdating sa kolehiyo.

Enero 30 ’12:

Tinalakay naman namin ngayon ay kung anu-ano ang dapat isalang-alang sa pagpili ng kurso. At may kaugnayan pa rin ito sa akdang Kinagisnang Balon. Umuwi na ko kaagad ng bahay pagkatapos ng klase.

Pebrero 1 ’13;

 Binigyan kami ng parents permit para sa Science Fair namin sa Peb.5. Pinagpatuloy namin ang pagtatalakay sa pelikulang Himala.

Perero 2 ’13:

Tanghali na ko nagising kasi hating gabi na ko nakatulog kagabi. Medyo masama ang pakiramdam ko ngayong araw, kaya hindi ako Pebrero 3 ’13:

Umalis sila mama at kapatid ko at naiwan kaming 3 ng bunso kong kapatid sa bahay at binantayan ko sila. Ala-sais sinindo namin sila mama sa Highway.

Pebrero 4 ’13:

Kung sa Filipino tapos na naming pag aralan ang Bibliograpi, sa English ay hindi pa. Katunayan ay ngayon pa lang naming ito sisimulang talakayin. Grupo namin ang unang nagpasa ng proyektong pelikula kay Mam kaya nabigyan kami ng 5 palakpak.

Perero 5 ’13:

Ang pasok namin ngayon ay sa Ynares, nagyon kasi ang Sci.fair. Kasama naming guro ay sina Mam San Jose, Mam Barrientos at Mam Havonillo.

Pebrero 6 ’13:

Bagong aralin na kami ngayon sa Filipino. Ang akdang binasa ni Aquino ay pinamagatang Bangkang Papel. Nagshooting kami ngayon para naman sa MTV na proyekto namin sa Values.

Pebrero 7 ’13:

Values namin kasi Hwebes ngayon. May pinasagutan sa amin si Mam Tayamora pagkatapos ay pinasa naming an gamin kwaderno. Samantala sa Filipino ay pinagpataloy naming ang pagtatalakay sa Bangkang Papel at nagkaroon kami ng pangkatang  gawain.

Pebrero 8 ’13:

Tatlong grupo na ang nakapgpasa ng CD kay Mam Mixto at pangkat 4 na lang ang hindi nagpapasa. Wala si Mam San Jose dahil MTAP nila Flaviano at Romero ngayon.

Pebrero 9 ’13:

Ang dami naming labahan kaya maghapon kaming nagwashing ni mama. Hindi natuloy ang pag-eensayo namin para sa Values kaya hindi ko mababati sa personal si Kuya Badion kaarawan niya kasi ngayon.

Pebrero 10 ’13:

Ang gianawa ko lang ngayon ay magpinta sa Canvass at manuod ng TV. Sa hapon ay nagplantsa ng mga blusa at si mama ang sa palda.

Pebrero 11   ’13:

Lampas na ng 6:00 ako dumating sa paaralan. Ngunit wala pa rin si Mam San Jose pagdating ko. Wala ngayong araw si Mam Mixto. Hindi muna ako umuwi ng bahay dahil sinama ako mamalengke ni mama sa Antipolo.

Pebrero 12 ‘13:

Ngayon namin ginamit ang makulay na papel na pinadala sa amin ni Mam Mixto. Ang gawaing ito ay patungkolpa rin sa akda. Gamit ang makulay na papel sumulat kami ng mensahe tungkol sa mga hinaing at kaganapang nangyayari sa ating paligid.

Pebrero 13 ’13:

Matapos ang pagtalakay sa akda, kami naman ngayon ay dumako sa panibagong aralin at ito ay tungkol sa rebyu. Binigyan kami ng takdang aralin ukol ditona kung saan ay panonoorin naming ang MMK sa Sabado at bibigyan ito ng rebyu. Binigyan kamin ng Mahbang Pagsusulit sa AP. ni mama maglaba ng mga uniporme namin.

Pebrero 14 ;13:

Valentine’s Day pero parang ordinaryong araw lang ito para sa akin. Maghapon lang akong nasa bahay kasi wala kaming pasok ngayon sapagkat ginamit ang silid aralan namin ng mga gurong magtatama ng mga  papel ng 4^th Year na kumuha ng exam.

Pebrero 15 ’13:

Nakakasawa din ang walang ginagawa kaya naman naglaba na lang ako ng iilang mga damit namin. Pagkatapos ay natulog ako at kanina ay nagbantay sa kapatid kong bunso dahil umalis si mama.

Pebrero 16 ’13:

Pagkatapos kong magsampay ng mga nilabhang damit na hindi natuyo kahapon ay nagpaalam ako kay mama na pupunta ako sa bahay nila Cagas dahil ngayon kami mag-eensayo para sa MTV sa Values. Pero dahil sa kaunti lang ang nagsipuntahan ay pumunta na lang ako kila Fatima.

Pebrero 17 ’13:

Habang nagsisimba sila mama’t mga kapatid ko ay siya naming abala k sa pagpipinta para sa TLE. Sumunod ay ginawa ko ang mga iba ko pang takdang aralin at inayos ko na mga gamit ko sa bag.

Pebrero 18’13:

Hindi muna pinapasa ni Mam Mixto ang ginawang rebyu sa pinanood naming MMK no’ng Sabado at ang pinapasa pa lang niya ay ang panayam na ginawa namin noong Myerkulis. Kasabay ko muli sa pag-uwi si Cagas.

Pebrero 19 ‘13:

Bumunot si Mam ng magbabasa ng kanilang ginawang rebyu sa harapan. Sumunod ay pinanood sa amin ang maikling pelikulang ginawa ng ibat-ibang pangkat at inutosang gawan muli ng rebyu.

Pebrero 20’13:

Pinanood sa amin ni Mam ang natitirang pelikula at dinagdagan pa niya ng isang komersyal ng mga Thai.

Bali apat na ang gagawan namin ng rebyu. Pag-uwi ng bahay ay agad akong naghanap ng mga halamang gamot na pinapadala naman sa amin ni Mam Nacolangga.

Pebrero 21 ’13:

Nagkaroon kami ng recitation sa MAPEH at isa ako sa natawag kaya pumunta ako sa harap at ipinaliwanag ang halamang gamot na dala ko.

Nagkaroon kami ng pangkatan sa TLE ngayon.

Pebrero 22 ’13:

PE namin ngayon sa MAPEH kaya pinalabas kami ng silid at isinagawa namin ng pangkatan ang ibat-ibang uri ng exercise. Sa Filipino naman ay dumako na kami sa Noli Me Tangere.

Pebrero 23 ’13:

Sabado ngayon araw ng paglilinis sa bahay at tumulong ako sa paglaba kay mama. At ginugol ko na ibang oras sa pagtulog at panonood.

Pebrero 24 ’13:

Hindi ako nagsimba ngayon kaya naiwan na naman ako sa bahay, para hindi masayang ang oras ay nagsulat ako ng mga diskusyon sa AP.

Pebrero 25 ’13:

Wala kamong pasok ngayon kasi ipinagdiriwang ang 27^th Edsa Revolution. Naglinis kami ng bahay at inayos an gaming damitan.

Pebrero 26 ’13:

Masama ang pakiramdam ko ngayon kaya umuwi kaagad ako. Pero nagpaalam muna ako kay Mam Tayamora na hindi muna ako ngayon makakapunta para sa panayam.

Pagdating sa bahay ay kumain ako at uminom na kaagad ng gamot.

Pebrero 27 ’13:

Hindi pa gaanong maayaos ang pakiramdam ko pero pumasok pa rin ako dahil ngayon ang kampanya naming para sa susunod na SSG Officers.

S a wakas na tapos na rin ang panayam ko kay Mam Tayamora.

Pebrero 28 ’13:

Values namin kanina at pinasa namin ang aming portpolyo kay Mam. Nagkaroon kami ng dalawang pagsasanay sa Filipino. Kasabay ko muli sa pag-uwi si Cagas.

Marso 1 ’13:

Noli Me Tangere pa rin ang paksa naming sa Filipino. Maaga kaming umuwi dahil wala ng pag-eensayong gagawi n dahil tapos na rin naman ang MTV.

Marso 2 ’13:

Umalis kami ni mama ngayon dahil pumunta kami sa bahay ng tita ko. Gabi na ng kami ay nakauwi at nanood muna ako bago natulog.

Marso 3 ’13:

Sila-sila ulit ang nagsimba kanina ako ay bantay lang ulit ng bahay. Pagdating nila ay ako naman ang umalis at pumunta ako sa Antipolo kasama ang kaibigan ko.

Marso 4 ’13:

 Erehe at Filibusterismo ang tinalakay namin kanina sa Filipino. Habang sa Chemistry naman ay pinasa ay pinasa ang aming kwaderno at nagkaroon kami ng Long Quiz.

Banyaga

BANYAGA

Mula nang dumating is Fely kangina ay hindi miminsang narinig niya ang tanong na iyon na tila ngayon lamang siya nakita. Gayong umuuwi siya dalawang ulit sa isang taon - kung Araw ng mga Patay at kung Pasko. O napakadalang nga iyon, bulong niya sa sarili. At maging sa mga sandaling ito na wala nang kumukibo sa tumitingin sa kanya ay iyon din ang katanungang wari ay nababsa niya sa bawat mukha, sa bawat tingin, sa bawat matimping ngiting may lakip na lihim na sulyap. 

At mula sa salamin sa kanyang harapan ay nakita niya si Nana Ibang sa kanyang likuran. Hinahagod ng tingin ang kanyang kaanyuan. Matagal na pinagmasdan ang kanyang buhok 

Hindi ito makapaniwala nang sabihin niyang serbesa ang ipinambasa sa buhok niya bago iyon sinuklay. Nandidilat si Nana Ibang nang ulitin ang tanong. 
"Serbesa ba 'kama, bata ka, ha?" 

Nguniti siya kasabay ang mahinang tango. At nang makita niyang nangunot ang noo nito, idinigtong niya ang paliwanag. "Hindi masama'ng amoy, Nana." 
Ngayon, sa kanyang pandinig ay hindi nakaila sa kanya ang pagtuon ng tingin nito sa kanyang suot. Sa leeg ng kanyang terno na halos ay nakasabit lamang sa gilid ng kanyang balikat at tila nanunuksong pinipigil ang pagsungaw ng kanyang malusog na dibdib. Sa kanyang baywang na lalong pinalantik ng lapat na lapat na saya. Sa laylayan naito na may gilit upang makahakbang siya. 
"Ibang-iba na ngan ngayon ang...lahat!" at nauulinigan niya ang buntung-hiningang kumawala sa dibdib ng matandang ale. 

Napangiti siya. Alam niyang iyonm din ang sasabihin ng kanyang ina kung nakabuhayan siya. Pati ang kanyang ama na hindi naging maligoy minsan man, sa pagkakaalam niya, sa pagsasalita. Iyon din ang narinig niyang sabi ng kanyang Kuya Mente. At ang apat niyang pamangkin ay halos hindi nakahuma nang makita siya kanginang naka-toreador na itim at kamisadentrong rosas. Pinagmasdan siya ng kanyang mga kanayon, mula ulong may taling bandanna, sa kanyang salaming may kulay, hanggang sa kanyang mag mapulang kuko sa paa na nakasungaw sa step-in na bukas ang nguso. 

"Sino kaya'ng magmamana sa mga pamangkin mo?" tanong ngayon ng kanyang Nana Ibang. "Ang panganay sana ng Kua mo...matalino..." 
"Sinabi ko naman sa Inso...ibigay na sa 'kin papapag-aralin ko sa Maynila. Nag-iisan naman ako. Ang hirap sa kanila...ayaw nilang maghiwa-hiwalay. Kung sinunod ko ang gusto ni Inang...noon...kung natakot ako sa iyakan..." Tumigil siya sa pagsasalita. Alam niyang hindi maikukubli ng kanyang tinig ang kapaitang naghihimagsik sa kanyang dibdib. 

"Tigas nga naming iyakan nang lumawas ka..." ayon ni Nana Ibang. 
"Noon pa man, alam kong nasa Maynila ang aking pagkakataon. Sasali ba 'ko sa timpalak na 'yon kung hindi ako nakasisigurong kaya ko ang eksamen?" Malinaw sa isip ang nakaraan. 
Hindi sumagot si Nana Ibang. Naramdaman niyang may dumaping panyolito sa kanyang batok. "Pinapawisan ka an, e. Ano bang oras ang sabi no Duardo na susunduin ka?" 

"Alas-tres daw. Hanggang ngayon ba'y gano'n dito?" at napangiti siya. "Ang alas-tres, e, alas-singko? Alas-kuwatro na, a! Kung hindi lang ako magsasaya, di dinala ko na rito ang kotse ko. Ako na ang magmamaneho. Sa Amerika..." 
"Naiinip ka na ba/" agaw ni Nana Ibang sa kanyang sinabi. 
"Hindi sa naiinip, e. Dapat ay nasa oras ng salitaan. Bakit ay gusto kong makabalik din ngayon sa Maynila." 
"Ano? K-kahit gabi?" 

Napatawa si Fely. "Kung sa Amerika...nakapunta ako at nakabalik nang nag-iisa, sa Maynila pa? Ilang taon ba 'kong wala sa Pilipinas? Ang totoo..." 
Boglang nauntol ang kanyang pagsasalita nang marinig niya ang mahinang tatat ni Aling Ibang. At nang tumingin siya rito ay nakita niya ang malungkot na mukha nito. At biglang-bigla, dumaan sa kanyang gunita ang naging anyo nito nang makita siya kangina. 

Ang pinipigil na paghanga at pagtataka sa kanyang anyo. Ang walang malamang gawing pagsalubong sa kanya. At nang siya ay ipaghain ay hindi siya isinabay sa kanyang mga pamangkin. Ibinukod si ng hain, matapos mailabas ang isang maputi at malinis na mantel. Hindi siya pinalabas sa batalan nang sabihin niyang maghuhugas siya ng kamay. Ipinagpasok siya ng palanggana ng tubig, kasunod ang isa niyang pamangking sa pangaln at larawan lalo niyang kilala sapagkat patuloy ang kanyang sustento rito buwan-buwan. Iba ang may dala ng platitong kinalalagyan ng sabong mabangong alam niyang ngayon lamang binili. Nakasampay sa isang bisig nito ang isang tuwalyang amay moras. At napansin niyang nagkatinginan ang kanyang mga kaharap nang sabihin niyang magkakamay siya. 

"Ayan naman ang kubyertos...pilak 'yan!" hiyang-hiyang sabi ng kanyang hipag. " 'Yan ang uwi mo...noon...hindi nga namin ginagamit..." 
Napatawa siya. "Kinikutsara ba naman ang alimango?" 
Nagsisi siya pagkatapos sa kanyang sinabi. Napansin niyang lalong nahapis ang mukha ng kanyang Nana Ibang. Abot ang paghingi nito ng paumanhin. Kung hindi ka ba nagbago ng loob, di sana'y nilitson ang biik sa silong, kasi, sabi...hindi ka darating...
Wala nga siyang balak na dumalo sa parangal. Ngunit naisip niya - ngayon lamang gagawin ang gayon sa kanilang nayon. Sa ikalimampung taon ng Plaridel High School. Waring hindi niyan matatanggihan ang karangalang iniuukol sa kanya ng Samahan ng mga Nagtapos sa kanilang paaralan. Waring naglalaro sa kanyang isipan ang mga titik ng liham ng pangulo ng samahan. Parangal sa unang babaing hukom na nagtapos sa kanila.
Napakislot pa si Fely nang marinig ang busina ng isag tumigil na sasakayan sa harapan ng bahay. Alam na niya ang kahulugan niyon. Dumating na ang sundo upang ihatid siya sa bayan, sa gusali ng paaralan. Hindi muna niya isinuot ang kanyang sapatos na mataas at payat ang takong. 
"Sa kotse n," ang sabi niya kay Nana Ibang. Ang hindi niya masabi: Baka ako masilat...baka ako hindi makapanaog sa hagdang kawayan.
Ngunit sa kanyang pagyuko upang damputin ang kanyang sapatos ay naunahan siya ng matanda. Kasunod niya ito na bitbit ang kanyang sapatos. Sa paligid ng kotse ay maraming matang nakatingin sa kanya. Ang pinto ng kotse ay hawak ng isang lalaki, na nang mapagsino niya ay bahagya siyang napatigil. Napamaang. 

"Ako nga si Duardo!" 
Pinigil niya ang buntung-hiningang ibig kumawala sa kanyang dibdib. Nang makaupo na siya ay iniabot ni Nana Ibang ang kanyang sapatos. Yumuko ito at dinampot naman ang tsinelas ba hinubad niya. Isinara ni Duardo ang pinto ng kotse at sa tabi ng tsuper ito naupo. 
"Bakit hindi ka rito?" tanong niya. Masasal ang kaba ng kanyang dibdib. "May presidente ba ng samahan na ganyan?" 

"A...e..." Hindi kinakailangang makita niyang nakaharao si Duardo. Napansin niya sa pagsasalita nito ang panginginig ng mga labi. 'A-alangan...na 'ata..." 
Nawala ang ngiti ni Fely. Sumikbo ang kanyang dibdib. Si Duardo ang tanging lalaking naging malapit sa kanya. Noon. Ngayon, nalaman niyang guro ito sa paaralang kanilang pinagtapusan. At ito rin ang pangulo ng Samahan ng mga Nagtapos. 
"Natutuwa kami at nagpaunlak ka..." walang anu-ano'y sabi ni Duardo, "Dalawampu't dalawang taon na..." 

"Huwag mo nang sasabihin ang taon!" biglang sabi ni Fely, lakip ang bahagyang tawa. "Tumatanda ako." 

"Hindi ka nagbabago,' sabi ni Duardo. "Parang mas...mas...bata ka ngayon. Sayang...hindi ka makikita ni Menang..." 

"Menang?" napaangat ang likod ni Fely. 

"Kaklase natin...sa apat na grado," paliwanag ni Duardo. "Kami ang..." at napahagikhik ito. "Kamakalawa lang isinilang ang aming pang-anim...' 

"Congratulations!" pilit na pilit ang kanyang pagngiti. Tila siya biglang naalinsanganan. Tila siya inip na inip sa pagtakbo ng sasakyan. 

"Magugulat ka sa eskuwela natin ngayon," patuloy ni Duardo nang hindi na siya kumibo. "Ibang-iba kaysa...noon..." 

"Piho nga," patianod niya. "Hindi naman kasi 'ko nagagawi sa bayan tuwing uuwi ako. Lagi pa 'kong nagmamadali..." 

"Pumirmi na nga rin kami sa bayan kaya hindi naman tayo nagkikita..." 

Bagung-bago sa kanyang paningin ang gusali. At nang isungaw niya ang kanyang mukha sa bintana ng sasakyan ay nakita ang mga nakamasid sa kanya. Isinuot niya ang kanyang salaming may kulay. Tila hindi niya matatagalan ang nakalarawan sa mukha ng mga sumasalubong sa kanya. Pagtataka, paghanga, pagkasungyaw. Aywan niya kung alin. 

At nang buksan ni Duardo ang pinto ng kotse upang makaibis siya ay lalong nagtimunig ang kahungkagang nadarama sa kanyang mga mata. Tila hindi na niya nakikilala at hindi na rin siya makilala pa ng pook na binalikan niya.

Pinagkuhanan:http://tl.answers.com/Q/Banyaga_ni_Liwayway_Arceo

Repleksyon:

Ito ay patungkol sa babaing nagngangalang Fely na naging Banyaga sa sarili nyang bayan.

Matagal na kasi syang hindi nakakabisita sa lugar na iyon, malaki na ang pinagbago nya. Kitang-kita ito sa pananamit nya at pagsasalita. Kung ituring sya ng kanyang lola at iba pang kamag anak ay parang amo.

Maganda ang aral na nakuha ko dito. Pinatunayan na ang mga babae ay nagtatagumpay din sa buhay at sumasang ayon ako sa paniniwala nyang kung nagpadala sya sa iyakan ng kanyang mga magulang ay hindi sya makakapagtapos at makakapunta sa Amerika.Kung may gusto tayong marating ay dapat magsakripisyo at huwag magpadala sa ating emosyon.

Ang Pamana

ANG PAMANA

Minsan ang ina ko’y nakita kong namamanglaw,

naglilinis ng marumi’t mga lumang kasangkapan.

Sa pilak ng kanyang buhok na hibla ng katandaan,

Nakita ko ang maraming taon noong kahirapan

Sa guhit ng kanyang pisnging lumalalim araw-araw,

Nakita kong ang ina kong tila mandin namamanglaw

At ang sabi itong piyano’y say’o ko ibibigay

Ang kubyertos nating pilak ay kay Itang maiiwan

Mga silya’t aparador sa kay Tikong ibibigay

Sa ganyan ko hinahati itong ating munting yaman.

Pinilit kong pasayahin ang lungkot ng aking mukha.

Tinangka kong magpatawa upang siya ay matuwa

Subalit sa king mga mata’y may namuong mga luha

Ni hindi ko mapigilan at hindi ko masansala

Naisip ko ang ina ko, ang ina kong kaawa-awa

Tila kami ay iiwan na’t may yari ng huling nasa.

Na sa halip na magalak sa pamanang mapapala

Sa puso ko ay dumalaw ang malungkot na gunita

Napaiyak akong tila isang kawawang bata’t

Niyakap ko ang ina ko at sa kanya ay winika.

Ang ibig ko sana Nanay, ikay aking makapiling at

Huwag ko nang makitang ika’y nalulungkot mandin

Oh ina ko, ano ba at naisipang pagahtiin ang mga

kayamanag maiiwan mo sa amin?

Wala naman yaong sagot, baka ako ay tawagin,

ni Bathala nag mabuti malaman mo ang habilin

itong piyano mga silya at salamin,

pamana ko na sa inyo mga bunsong ginigiliw.

Ngunit Inang ang sagot ko, ang lahat ng kayamanan

at kasangkapan ay hindi ko kailangan.

Aaanhin ko ang piyano kapag ika’y namatay

ni hindi ko matutugtog sa tabi ng iyong hukay.

Ang ibig ko’y ikaw inang at mabuhay ka na lamang

ililimos ko sa iba ang lahat ng ating yaman

ni hindi ka maaaring pantayan ng daigdigan,

ng lahat ng ginto rito,

pagkat ikaw o ina ko, ika’y wala pang kapantay.

Pinagkuhanan:http://thegirlbehindthepen.wordpress.com/2011/08/08/ang-pamana-ni-jose-corazon-de-jesus/

Repleksyon:

Nang mabasa ko ang tulang ito, ako ay halos maluha luha dahil sa mensahe nito. Ito ay patungkol sa anak na sobrang mahal nya ang kanyang ina, kaya ng ipinapamahagi na ng ina ang mga ipapamana sa anak ay sinabi ng anak na hindi nya kailangan ang mga yaman ang gusto nya ay makapiling nya ang ina nyang mahal.

At dito bigla kong naalala ang mga kasalanang nagawa ko sa mama ko. Kaya tama iyong pinagawa sa amin ni Mam. Pinagawa nya kami ng Card na naglalaman ng gusto naming sabihin sa aming mga magulang.

Takdang-aralin (larawan ng nanay)

Ito ang larawan ng aking ina. Kinunan ko siya ng larawan habang nagbabasa ( nasa itaas ) at pagkatapos niyang magbasa ( sa ibaba ) . Tuwang-tuwa siya n'ung mabasa niya ang sulat dahil nailabas ko ang mga gusto ko. Nakakahiya man ngunit ginawa ko ang lahat, pumayag lang siyang magpakuha ng larawan.

PAGBUBUOD

Ang pagbubuod ay ang pagpapaikli ng isang kwento o istorya ngunit ito ay may kimpleto at naiintindihang ibig sabihin o saloobin.
PORMULA:
2K- kaisipan + kaisahan
3M- magaan + maayos + mabisa

NOLI ME TANERE

TUNGGALIAN SA NOBELA

TAO SA TAO: ang kasawian ng isang tao ay dulot ng kanyang kapwa.

TAO SA SARILI: nilalabanan ng tao ang kanyang sarili.

TAO SA LIPUNAN: ipinakikita ang maigting na pakikibaka ng tauhan sa mga kasawiang dulot ng lipunang kanyang kinabibilangan.

Sa Noli Me Tangere ang pinag-ukulan lang namin ngayong markahan ay ang kabanatang:

KABANATA1: Isang pagtitipon

KABANATA10: Ang bayan ng San Diego

KABANATA16: Sisa

KABANATA19: Ang karanasan ng isang guro

KABANATA39: Donya Consolacion

Kaugnay sa paksang ito, pinagawa kami ni Mam ng isang panayam sa aming guro tungkol sa suliraning kinakaharap nila ngayon at pinagkaiba ng patuturo sa ngayon at sa dati




.

MABANGIS NA LUNGSOD

REPLEKSYON:
Ito ang huling akdang tinalakay namin para sa Ikatlong Marakahan.Para sa akin ito ay isang trahedya dahil ang kwento ay nagtapos ng malungkot.Si Adong kasi ay namulat ng mahirap at nkagawian na niyang mamamilos sa labas ng simbahan.Isang araw siya ay tumakas sa paninikil ni Bruno ngunit siya ay nahuli nito at namatay dahil sa pangbubugbog na ginawa ni Bruno sa kanya.

SA PULA, SA PUTI

REPLEKSYON:
Ito ay isang dula at mula sa pamagat nito ay makikita na ang kwento nito ay patungkol sa pagsasabong.Masamang bisyo ang pagsasabong at mahirap na itong maiwasan o basta-bastang kalimutan.Katulad ng tauhan sa akda, saka lamang siya tumigil ng maloko at matalo silang mag-asawa.Si Kulas kasi ay nagsabong isang araw sa kalabang manok sapagkat ito ang turo sa kanya ng kanyang kaibigang sabungero rin ganun din ang kanyang asawa kaya ng manalo ang manok ni Kulas ay kapwa sila natalo at mula noon ay hindi na muli nagsabong pa si Kulas.
TEORYANG NATURALISMO:
Nakatuon sa pag-aaral ng kalikasan ng tao, kilos at kung paano nag-iisip ayon sa batas ng kalikasan.Pinag-aralan din ang nangingibabaw na tema na pagtatanggol sa sarili.

BANAAG AT SIKAT:

REPLEKSYON:
Ang Banaag at Sikat ay isang nobela.Ang nabasa ko ay buod na pero sa totoo hindi ko siya agad naunawaan.Ito ay may patungkol sa paglalaban sa pagitan ng mayaman ay mahirap.Hindi porket mayaman ka ay pagbabawalan mo ng mag-asawa ng mahirap ang iyong anak.Dapat bigyang kalayaan ang mga anak na pumili ng kanilang mapapangasawa.
2 KAISIPAN O PINAPAKSA ng NOBELA:
Ang Sosyalismo ay tumutukoy sa malawak na sistema ng teoryang ekonomiko ng panlipunan organisasyon na nagtataguyod sa estado o sa sama-samang pagmamay-ari o pamamahala sa paggawa at pamamahagi ng mga kagamitan, at ang lipunan ay kilala sa pagkakaroon ng pantay pantay na pagkakataon sa lahat ng indibidwal na may patas oigualitaryang pamamaraan ng pasahod.
Ang Anarkismo ay isang teoriya o panukalang nagsasabing masama ang lahat ng pamahalaan. Tinatawag na mga anarkista ang taong naniniwala sa o nagtataguyod ng anarkismo

KALUPI

REPLEKSYON:
Ito ang akdang nakaatas sa amin na dapat naming isadula upang madaling maunwaan.Ang masamang ugaling makikita sa akda ay ang pagiging mapanghusga.Huwag itong gayahin  dahil sa simpleng panghuhusaga ay maaari tayong makapatay gaya sa naranasan ni Aling Marta na ginawa niya sa inosenteng  si Andress.
TEORYANG PORMALISMO:
Nilalayon ang pagtuklas at pagpapaliwanag sa anyo o istruktura ng akda.Sinusuri nito ang nilalaman, kaanyuan/kayarian ng pagkakasulat.

HUDYAT NG BAGONG KABIHASNAN

REPLEKSYON:
Ang tula ay tungkol sa mga makabagong imbensyon na nagdudulot ng mga negatibong pangyayari sa ating bansa.Natutunan ko sa tula na dapat huwag gamitin ang katalinohan sa pagmamalaki o pagmamalabis sa iba.Dahil lahat ng talino ay nagmula sa Diyos at maaari Niya itong bawiin kung gugustuhin Niya.

Nagkaroon kami ng Takdang aralin tungkol sa mga makabagong imbensyon at gumawa kami ng Slogan kaugnay dito.